Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak niszczycielską siłę niosą za sobą obraźliwe komentarze czy wyśmiewające filmiki. Możliwość pozostania anonimowym oraz brak bezpośredniego kontaktu może dawać złudzenie bycia bezkarnym. W takiej sytuacji łatwo zapomnieć o tym, że po drugiej stronie znajduje się człowiek, którego nasze słowa boleśnie ranią. A kiedy już to zrozumiemy jest za późno, ponieważ to, co zostało wrzucone do sieci - w sieci pozostaje.
Według danych zawartych w raporcie NASK (2019r.) 27,3% uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych korzysta z Internetu 2 – 4 godziny dziennie, 22,9% - 4-6 godzin dziennie, 9,7% - 6- 8 godzin dziennie i aż 12% - 8 godzin i więcej! Podsumowując, ponad 70% dzieci przekracza czas rekomendowany na aktywność związaną z korzystaniem z mediów, który jest rekomendowany w ich wieku.
Agresja w Internecie jest zjawiskiem już niemal powszechnym. Rodzicu – nie bądź obojętny. REAGUJ! Cyberprzemoc to stosowanie przemocy psychicznej przy wykorzystaniu Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak np. SMS, fora internetowe, komunikatory, czaty, e-mail, portale społecznościowe. Wyróżniamy kilka form cyberprzemocy: cyberstalking (nękanie drugiej osoby poprzez wysyłanie niechcianych e-maili, zamieszczanie komentarzy na forach internetowych, podszywanie się pod nękaną osobę i rozsyłanie w jej imieniu wiadomości do przypadkowych adresatów; wiadomości mogą mieć formę pogróżek, propozycji seksualnych, oskarżeń), grooming (uwodzenie niepełnoletnich osób przez dorosłych przy wykorzystaniu sieci), happy slapping (umieszczanie w sieci zdjęć lub filmików z ludźmi w przykrych czy upokarzających dla nich sytuacjach, bez ich zgody lub wbrew ich woli), mowa nienawiści (tzw. hejt, znieważanie, pomówienia lub nawoływanie do nienawiści wobec pojedynczej osoby lub grupy społecznej). Negatywne konsekwencje doświadczania różnych form przemocy elektronicznej ujawnia się w wielu obszarach funkcjonowania dziecka np. w braku poczucia bezpieczeństwa, trudnościach w koncentracji, alienacji, zaniżonej samoocenie, wyższym poziomie lęku czy problemach zdrowotnych i zostają z nimi bardzo długo.
Nadużycia związane z cyberprzemocą są zabronione i karalne. Nie tylko osoba poszkodowana, ale i świadek przemocy może (a nawet powinien!) zgłosić taką sytuację. Komu? Administratorowi serwisu, szkole, policji lub za pomocą: www.116111.pl, dyżurnet.pl, Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116-111.
Jednak jest kilka rzeczy, dzięki którym można chronić dziecko przed agresją w sieci.
- Rozmawiaj, o tym co dzieje się w Internecie. Sprawdź, co twoje dziecko wie o cyberprzemocy i czy zna sposoby reagowania w sytuacji, gdy ktoś jest nękany online.
- Rozmawiaj z dzieckiem o granicach prywatności w Internecie – jakie informacje można udostępniać bez ryzyka, a które powinny pozostać prywatne.
- Naucz, jak można zgłaszać naruszenia regulaminu w mediach społecznościowych (np. obraźliwe komentarze, ośmieszające zdjęcia) i jak blokować osoby, które jej/mu dokuczają. Warto też nauczyć dziecko robić zrzut ekranu tzw. „screenshot”, aby mieć dowód gdy obraźliwe treści zostaną usunięte.
- Jeśli masz młodsze dziecko, pamiętaj o programach kontroli rodzicielskiej, które pomogą zabezpieczyć je przed potencjalnie szkodliwymi treściami i kontaktami. Warto abyś miał, po uzgodnieniu zasad korzystania z sieci przez Twoje dziecko, hasła dziecka do używanych przez nie portali i aplikacji.
Jeżeli nie ma fizycznych śladów agresji nie identyfikujemy jej z przemocą. Tymczasem słowa potrafią ranić mocniej niż ciosy zadawane pięścią. Za kilka dni zaczynają się ferie. Większość dzieci będzie jeszcze więcej niż zwykle korzystała z dostępu do sieci, dlatego warto mieć na uwadze co tam robią i jakie niesie to za sobą konsekwencje.
Aby dowiedzieć się więcej o cyberprzemocy i jej konsekwencjach zachęcam do zapoznania się z poradnikiem dla rodziców : https://www.gov.pl/web/niezagubdzieckawsieci/do-poczytania
Renata Rostkowska
psycholog szkolny
Źródła:
https://www.gov.pl/web/niezagubdzieckawsieci/do-poczytania
https://www.gov.pl/web/niezagubdzieckawsieci/badania-i-raporty
https://mragowo.policja.gov.pl/o11/aktualnosci/85003,Mniej-niz-zero-reaguj-na-cyberprzemoc.html
